RÓZNICE POMIĘDZY KLASYCZNYM RYTEM RZYMSKIM A NOVUS ORDO MISSAE
RÓZNICE POMIĘDZY KLASYCZNYM RYTEM RZYMSKIM A NOVUS ORDO MISSAE
Na podstawie książki Michaela Davies'a "Liturgical revolution", vol. III, Pope Paul's New Mass, ss. 513-519. Przedruk z "Pro Fide, Rege et Lege" za zgodą redakcji. Przeredagowany przez "VT".
Klasyczny Ryt Rzymski
Protestancki ryt Cranmera
Novus Ordo Missae
Zatytułowana "Msza"
Cranmer zatytułował swój obrządek "Wieczerza Pańska i Komunia Święta zwana Mszą"
N.O.M. zatytułowany został "Wieczerza Pańska czyli Msza"
Odprawiana po łacinie.
"Wieczerza Pańska" odprawiana w języku narodowym.
N.O.M. odprawiany w języku narodowym.
Znaczna część Mszy mówiona niesłyszalnie.
Obrządek Cranmera jest publicznym wysławianiem i dziękczyniem i dlatego mówiony jest słyszalnie.
Mówiony słyszalnie od początku do końca.
Odprawiana na Ołtarzu skierowanym na wschód.
Służba Cranmeera odprawiana na stole twarzą do ludu.
N.O.M. odprawiany na czymś, co wyraźnie jest rozumiane jako stół, twarzą do ludu.
Psalm "Judica me", nie do zaakceptowania dla protestantów z powodu odwołania się do "Bożego ołtarza".
Zniesiony.
Zniesiony.
Podwójny Confiteor, rozróżnia pomiędzy Kapłanem a ludem, a także jest wezwaniem świętych, co jest nie do zaakceptowania dla protestantów.
Cranmer zniósł Confiteor.
Podwójny Confiteor zniesiono, zamazując rozróżnienie pomiędzy Kapłanem a ludem. Skrócony Confiteor wzywający Aniołów i Świętych (bez wymieniania z wyjątkie NMP) jest załączony jako opcja, dwa pozostałe Ryty Penitencjarne nie zawierają takiego wezwania w ogóle i w ten sposób są całkowicie do zaakceptwania przez protestantów.
Modlitwa "Aufer a nobis" przywołuję ofiarę Starego Przymierza z jej odwołaniem do Świętego Świętych, do którego wstępuje Kapłan, by ofiarować krew ofiary.
-
Zniesiona.
Modlitwa "Oramus te, Domine" odwołuje się do relikwii w kamieniu ołtarzowym.
-
Zniesiona. Kamień ołtarzowy jest obecnie "zalecony" dla ołtarzy stałych i nieobowiązkowy dla ruchomych.
Introit, Kyrie, Gloria, Kolekta, Lekcja, Ewangelia, Credo.
Zachowane.
Zachowane.
Modlitwy podczas Ofiarowania: "Suscipe, sancte Pater", "Deus, qui humanae", "Offerimus tibi", "In spiritu humilitatis", "Veni sanctificator omnipotens", "Suscipe sancta Trinitas".
Porównywalne modlitwy zniesione przez Cranmera.
Wszystkie zniesione z wyjątkiem dwóch: "Deus qui humanae" i "In spiritu humilitatis".
"Orate, fratres"
Zniesione.
Pierwotnie miało być zniesione, pod wpływem nacisków przywrócone na Synodzie Rzymskim w 1967.
Sekreta - modlitwa z proprium (zmienna) zawierająca często ofiarną terminologię.
Usunięte.
Zachowane, ale że nie stanowią części Ordo Missae tylko Proprium (części zmienne Mszy Św.), wobec tego nie stanowią przeszkody w osiągnięciu ekumenicznego Ordinarium.
Dialog przed Prefacją. Prefacja. Sanctus. Prefacja o Trójcy Św. dla każdej niedzieli bez własnej Prefacji.
Zachowane.
Zachowane. Jednak Prefacja o Trójcy Świętej używana tylko raz w roku.
Kanon Rzymski.
Zniesiony.
W nieco zmienionej wersji zachowany jako opcja (Piersza Modlitwa Eucharystyczna). Pozostałe Modlitwy Eucharystyczne, a szczególnie najpopularniejsza dla jej krótkości Druga, są akceptowane przez Protestantów.
Formuła konsekracji.
Znacznie zmodyfikowana.
Włączono najbardziej znaczące zmiany.
Libera nos. (po Pater noster)
Luter i Cranmer znieśli ją ze względu na wezwania Świętych.
Zmieniona wersja bez wezwania Świętych.
Haec commixtio.
Wersja z rytu Sarum zniesiona.
Zmieniona wersja z pominięciem słów "consecratio".
"Domine Jesu Christi, qui dixisti". Modlitwa ta rozróżnia pomiędzy Kapłanem a ludem.
-
Zmieniono "peccata mea" na "peccata nostra" aby znieść rozróżnienie między Kapłanem a ludem.
Domine Jesus Christe, Perceptio Corporis tui
-
Zmodyfikowane wersje włączone do NOM. Można się cieszyć, że modlitwa taka została włączona.
Komunia udzielana świeckim pod jedną postacią.
Pod dwiema postaciami.
Rozszerzenie liczby okazji na Komunię pod dwiema postaciami, n.p. w USA na wszystkich Mszach niedzielnych.
Tradycyjny chleb ołtarzowy.
"niekwaszon i okrągły, jak to było przedtem, ale bez wszelkiego rodzaju odcisków, i nieco większy i grubszy niż to było, aby mógł być zręcznie dzielony na dwie części, przynajmniej, albo więcej według uznania ministra"
"Chleb używany na Eucharystię, choćby nawet niekwaszony i w tradycyjnym kształcie, powinien być zrobiony w taki sposób, aby kapłan, odprawiający Mszę z udziałem ludu, mógł go złamać na kawałki i rozdać je przynajmniej kilku wiernym"
Hostia kładziona przez Kapłana na języku klęczącego komunikanta.
W obrządku z 1549 zachowano tradycyjne praktyki, ale już od 1552 komunia była dawana na rękęm aby zaznaczyć, że chleb jest zwykłym chlebem, a pastor nie różni sie od świeckiego.
Obecnie Komunię Św. daje się na rękę w prawie każdym zachodnim kraju z wyjątkiem Włoch. N.O.M. "przekranmerował" Cranmera, pozwalając komunikantwoi stać i otrzymywać Komunię Św. od swieckiego szafarza.
Quod ore sumpsimus. Corpus tuum.
Te modlitwy nie odnoszą się do Ofiary, ale ich wyraźne odniesienie do Rzeczywistej Obecności nie zalecały ich protestantom, choć Luter czuł się zdolny do zachowania ich z powodu swojej bałamutnej teorii współistotności. Pierwszej nie było w tradycyjnym angielskim katolickim rycie Sarum (który reformował Cranmer), druga była i Cranmer zniósł ją.
Obie zniesiono.
Placeat tibi. Modlitwa odnosząca się do Trójcy Przenajświętszej.
Luter i Cranmer znieśli ją.
Zachowanie tej modlitwy uczyniłoby N.O.M. nieakceptowalnym dla protestantów, została zniesiona.
Ostatnia Ewangelia.
Zniesiona.
W Ostatniej Ewangelii nie ma nic niezgodnego z protestantyzmem, ale jej zachowanie w N.O.M. kolidowałoby z wzorem obrzędów protestanckich, które kończą się błogosławieństwem. Concilium ją zniosło.
Modliwy Leona XIII - 3 x Ave Maria, Salve Regina, Sancte Michael Archangele.
-
Choć nie stanowią one części Ordinarium, to w praktyce wydawały się integralną częścią liturgii. Trudno byłoby sobie wyobrazić pięć modlitw bardziej niezgodnych z protestantyzmem. Zostały one zniesione przez Concilium.
Specjalne podziękowania dla pana redaktora Artura Górskiego za zezwolenie na wykorzystanie materiałów opublikowanych w "Pro Fide, Rege et Lege."
Na podstawie książki Michaela Davies'a "Liturgical revolution", vol. III, Pope Paul's New Mass, ss. 513-519. Przedruk z "Pro Fide, Rege et Lege" za zgodą redakcji. Przeredagowany przez "VT".
Klasyczny Ryt Rzymski
Protestancki ryt Cranmera
Novus Ordo Missae
Zatytułowana "Msza"
Cranmer zatytułował swój obrządek "Wieczerza Pańska i Komunia Święta zwana Mszą"
N.O.M. zatytułowany został "Wieczerza Pańska czyli Msza"
Odprawiana po łacinie.
"Wieczerza Pańska" odprawiana w języku narodowym.
N.O.M. odprawiany w języku narodowym.
Znaczna część Mszy mówiona niesłyszalnie.
Obrządek Cranmera jest publicznym wysławianiem i dziękczyniem i dlatego mówiony jest słyszalnie.
Mówiony słyszalnie od początku do końca.
Odprawiana na Ołtarzu skierowanym na wschód.
Służba Cranmeera odprawiana na stole twarzą do ludu.
N.O.M. odprawiany na czymś, co wyraźnie jest rozumiane jako stół, twarzą do ludu.
Psalm "Judica me", nie do zaakceptowania dla protestantów z powodu odwołania się do "Bożego ołtarza".
Zniesiony.
Zniesiony.
Podwójny Confiteor, rozróżnia pomiędzy Kapłanem a ludem, a także jest wezwaniem świętych, co jest nie do zaakceptowania dla protestantów.
Cranmer zniósł Confiteor.
Podwójny Confiteor zniesiono, zamazując rozróżnienie pomiędzy Kapłanem a ludem. Skrócony Confiteor wzywający Aniołów i Świętych (bez wymieniania z wyjątkie NMP) jest załączony jako opcja, dwa pozostałe Ryty Penitencjarne nie zawierają takiego wezwania w ogóle i w ten sposób są całkowicie do zaakceptwania przez protestantów.
Modlitwa "Aufer a nobis" przywołuję ofiarę Starego Przymierza z jej odwołaniem do Świętego Świętych, do którego wstępuje Kapłan, by ofiarować krew ofiary.
-
Zniesiona.
Modlitwa "Oramus te, Domine" odwołuje się do relikwii w kamieniu ołtarzowym.
-
Zniesiona. Kamień ołtarzowy jest obecnie "zalecony" dla ołtarzy stałych i nieobowiązkowy dla ruchomych.
Introit, Kyrie, Gloria, Kolekta, Lekcja, Ewangelia, Credo.
Zachowane.
Zachowane.
Modlitwy podczas Ofiarowania: "Suscipe, sancte Pater", "Deus, qui humanae", "Offerimus tibi", "In spiritu humilitatis", "Veni sanctificator omnipotens", "Suscipe sancta Trinitas".
Porównywalne modlitwy zniesione przez Cranmera.
Wszystkie zniesione z wyjątkiem dwóch: "Deus qui humanae" i "In spiritu humilitatis".
"Orate, fratres"
Zniesione.
Pierwotnie miało być zniesione, pod wpływem nacisków przywrócone na Synodzie Rzymskim w 1967.
Sekreta - modlitwa z proprium (zmienna) zawierająca często ofiarną terminologię.
Usunięte.
Zachowane, ale że nie stanowią części Ordo Missae tylko Proprium (części zmienne Mszy Św.), wobec tego nie stanowią przeszkody w osiągnięciu ekumenicznego Ordinarium.
Dialog przed Prefacją. Prefacja. Sanctus. Prefacja o Trójcy Św. dla każdej niedzieli bez własnej Prefacji.
Zachowane.
Zachowane. Jednak Prefacja o Trójcy Świętej używana tylko raz w roku.
Kanon Rzymski.
Zniesiony.
W nieco zmienionej wersji zachowany jako opcja (Piersza Modlitwa Eucharystyczna). Pozostałe Modlitwy Eucharystyczne, a szczególnie najpopularniejsza dla jej krótkości Druga, są akceptowane przez Protestantów.
Formuła konsekracji.
Znacznie zmodyfikowana.
Włączono najbardziej znaczące zmiany.
Libera nos. (po Pater noster)
Luter i Cranmer znieśli ją ze względu na wezwania Świętych.
Zmieniona wersja bez wezwania Świętych.
Haec commixtio.
Wersja z rytu Sarum zniesiona.
Zmieniona wersja z pominięciem słów "consecratio".
"Domine Jesu Christi, qui dixisti". Modlitwa ta rozróżnia pomiędzy Kapłanem a ludem.
-
Zmieniono "peccata mea" na "peccata nostra" aby znieść rozróżnienie między Kapłanem a ludem.
Domine Jesus Christe, Perceptio Corporis tui
-
Zmodyfikowane wersje włączone do NOM. Można się cieszyć, że modlitwa taka została włączona.
Komunia udzielana świeckim pod jedną postacią.
Pod dwiema postaciami.
Rozszerzenie liczby okazji na Komunię pod dwiema postaciami, n.p. w USA na wszystkich Mszach niedzielnych.
Tradycyjny chleb ołtarzowy.
"niekwaszon i okrągły, jak to było przedtem, ale bez wszelkiego rodzaju odcisków, i nieco większy i grubszy niż to było, aby mógł być zręcznie dzielony na dwie części, przynajmniej, albo więcej według uznania ministra"
"Chleb używany na Eucharystię, choćby nawet niekwaszony i w tradycyjnym kształcie, powinien być zrobiony w taki sposób, aby kapłan, odprawiający Mszę z udziałem ludu, mógł go złamać na kawałki i rozdać je przynajmniej kilku wiernym"
Hostia kładziona przez Kapłana na języku klęczącego komunikanta.
W obrządku z 1549 zachowano tradycyjne praktyki, ale już od 1552 komunia była dawana na rękęm aby zaznaczyć, że chleb jest zwykłym chlebem, a pastor nie różni sie od świeckiego.
Obecnie Komunię Św. daje się na rękę w prawie każdym zachodnim kraju z wyjątkiem Włoch. N.O.M. "przekranmerował" Cranmera, pozwalając komunikantwoi stać i otrzymywać Komunię Św. od swieckiego szafarza.
Quod ore sumpsimus. Corpus tuum.
Te modlitwy nie odnoszą się do Ofiary, ale ich wyraźne odniesienie do Rzeczywistej Obecności nie zalecały ich protestantom, choć Luter czuł się zdolny do zachowania ich z powodu swojej bałamutnej teorii współistotności. Pierwszej nie było w tradycyjnym angielskim katolickim rycie Sarum (który reformował Cranmer), druga była i Cranmer zniósł ją.
Obie zniesiono.
Placeat tibi. Modlitwa odnosząca się do Trójcy Przenajświętszej.
Luter i Cranmer znieśli ją.
Zachowanie tej modlitwy uczyniłoby N.O.M. nieakceptowalnym dla protestantów, została zniesiona.
Ostatnia Ewangelia.
Zniesiona.
W Ostatniej Ewangelii nie ma nic niezgodnego z protestantyzmem, ale jej zachowanie w N.O.M. kolidowałoby z wzorem obrzędów protestanckich, które kończą się błogosławieństwem. Concilium ją zniosło.
Modliwy Leona XIII - 3 x Ave Maria, Salve Regina, Sancte Michael Archangele.
-
Choć nie stanowią one części Ordinarium, to w praktyce wydawały się integralną częścią liturgii. Trudno byłoby sobie wyobrazić pięć modlitw bardziej niezgodnych z protestantyzmem. Zostały one zniesione przez Concilium.
Specjalne podziękowania dla pana redaktora Artura Górskiego za zezwolenie na wykorzystanie materiałów opublikowanych w "Pro Fide, Rege et Lege."
